فناوری بلاکچین به سرعت به یک فناوری بیهمتا تبدیل شدهاست. اگرچه از قبل در اینترنت از اپلیکیشنهای نظیر به نظیر برای انتقال فایل، پخش موزیک و … استفاده میشد، این تفکر که چنین شبکههایی خودشان امنیت و منابعشان را تامین میکنند از سال 2008 به وجود آمدهاست. در این دهه، موفقیت بلاکچین به موفقیت فناوری که آن را ایجاد کردهاست یعنی بیت کوین گره خوردهاست. البته در سالهای اخیر به خودی خود هم به ستاره تبدیل شدهاست. با گسترش رمز ارز مورد علاقه جهان، آگاهی از فناوری مرموز و منحصر به فرد پشت آن هم بیشتر شدهاست. برنامهنویسهایی که به ارزش بلاکچین پی بردند، سعی کردند به سرعت کاربردهایی از آن ایجاد کنند و ایدههای خود را به اجرا در آورند.
بسیاری معتقدند، ارزش اصلی بلاکچین توانایی آن در تقویت سیستمهای قدیمی است. این متخصصان از ابتدا به پتانسیلهای این فناوری پی بردند؛ همان زمان که بیت کوین توانست فرآیند پرداخت و راه حلهای بانکداری امنتر و شفافتری نسبت به گذشته ارائه دهد. در سالهای اخیر، همین افرد از بلاکچین برای تحول در صنایع مختلف استفاده کردند. از جمله آنها میتوان به فضاهای ذخیرهسازی ابری، قراردادهای هوشمند، جمعسپاری مالی و حتی مراقبتهای درمانی اشاره کرد. یکی دیگر از بزرگترین مشکلاتی که نیروی غیر متمرکز بلاکچین میتواند آن را حل کند، جلوگیری از تقلب رای دهندگان است.
بلاکچین به رایدهندگان خدمات ارائه میکند
در حالت پایه، بلاکچین یک دفتر کل دیجیتال است. این فناوری قدرت خود را از نودهای داخل شبکه میگیرد تا همه تراکنشهای سیستم را تایید، پردازش و ثبت کند. این دفتر کل هیچ گاه ذخیره نمیشود ولی همیشه توسط شبکهای که از میلیونها نود تشکیل شده، پشتیبانی میشود. به واسطه رمزگذاری و غیر متمرکز سازی، پایگاه داده تراکنشهای بلاکچین، هرگز خراب نمیشود و هر رکورد میتواند به سادگی تایید شود. با توجه به این که شبکه در یک نقطه وجود ندارد، نمیتواند تحت تاثیر یک عامل خارجی قرار گیرد و تخریب شود.
نه تنها تراکنشهای مالی با بلاکچین کار میکنند، بلکه هر انتقال دادهای به کمک بلاکچین کار میکند. این زیرساخت میتواند در زمینه رایگیری بسیار کارآمد باشد، چرا که رای، یک داده کوچک و بسیار ارزشمند است. سیستمهای رایگیری مدرن همچنان مشابه سیستمهای قرن پیش است و کسانی که میخواهند رای بدهند باید به محلهای رایگیری مورد تایید بروند و برگه رای خود را در صندوق بیندازند. چرا این فرآیند آنلاین نباشد؟ تلاشهای بسیاری در این زمینه انجام شدهاست، ولی به دلیل مشکلات امنیتی هنوز نتوانستهاند صحت آرا را در چنین حالتی تایید کنند.
بلاکچین میتواند بسیاری از مشکلاتی که در فرآیند رایگیری آنلاین وجود دارد را برطرف کند. رایگیری مبتنی بر بلاکچین تحت تاثیر مشکلات امنیتی در اینترنت قرار نمیگیرد؛ چرا که هر هکری که بتواند به یکی از نقاط در این شبکه دسترسی پیدا کند، نمیتواند نودهای دیگر را تحت تاثیر قرار دهد. رای دهندگان میتوانند بدون آشکار کردن هویت یا اعتقادات سیاسی خود، رای بدهند. در این صورت مسئولین میتوانند با قطعیت کامل آرا را شمارش کنند و مطمئن هستند که هر ID فقط مربوط به یک رای است، هیچ رای تقلبی نمیتواند ایجاد شود و مداخله در آرا امکانپذیر نیست.
رایگیری در قرن 21
شرکتهای بسیاری در تلاشند بلاکچین را در فرآیند رای گیری عمومی استفاده کنند. یکی از این شرکتها هوریزون استیت (Horizon State) است که به پرسش «اگر دکوراسی بر اساس فناوریهای امروزی طراحی شود، چگونه خواهد بود؟» پاسخ دادهاست و راه حلی منحصر به فرد ارائه کردهاست. این شرکت معتقد است اولین محصول آنها، پاسخی به این سوال است. این شرکت در حال آمادهسازی رمز ارز جدیدی برای اوکتبر است.
صندوق رای دیجیتال امن شرکت هوریزون راه حلی مقرون به صرفه و هوشمند برای مشکلات ذاتی رویه رای گیری امروزی است. شرکتکنندگان از توکنهای تصمیم (HST) استفاده میکنند تا بتوانند از طریق موبایل یا کامپیوتر رای بدهند. این رایها بعدا وارد یک بلاکچین غیر قابل تغییر میشود و برای تایید صحت انتخابات استفاده میشود. در این سیستم هیچ خطایی در ثبت رکوردها، نفوذ یا مداخلهای نمیتواند اتفاق بیفتد. علاوه بر رایگیری، این سیستم میتواند به راحتی برای تصمیمگیری در محیطی که منابع و قدرت آن اشتراکی است، استفاده شود. به علاوه افراد را به مشارکت در انتخابات تشویق میکند.
اگرچه امروز رای دادن اهمیت بیشتری پیدا کردهاست، در سالهای اخیر تعداد کسانی که در انتخابات شرکت میکنند، کمتر شدهاست. اگر راه حلی ساده و غیر قابل انکار برای رای دادن وجود داشتهباشد که افراد بتوانند با استفاده از موبایل یا کامپیوتر خود رای بدهند، تعداد رای دهندگان افزایش پیدا میکند. حتی دولتها هم دلایل قانعکنندهای برای تغییر وضعیت موجود دارند. در حال حاضر با در نظر گرفتن تمامی اجزا، هر رای هزینهای بین 7 تا 25 دلار دارد؛ در حالی که اگر از فناوری بلاکچین در این زمینه استفاده شود، هزینه هر رای به 5/0 دلار میرسد.
جیمی اسکلا (Jamie Skella)، همبنیانگذار شرکت هوریزون استیت میگوید «دموکراسی فرصتی برای به اشتراک گذاشتن فرآیندهای تصمیمگیری درباره امور مشترکی است که بر ما اثر میگذراد. دموکراسی یعنی به اجماع نظر برسیم که چگونه از منابع مشترک استفاده کنیم تا به بهترین خروجی برای همسر، فرزند، همکار، کارمند و همشهری خود برسیم. وقتی در یک محیط تعاملی، منابع مشترکی وجود دارد، مسالهای نیست جز این که ابزارها و فرآیندهای تصمیمگیری مشترک بهتری نیاز است.»
انتخابات مبتنی بر بلاکچین در دنیای واقعی آزمایش شدهاست. در نوامبر 2018، حزب دموکرات تایلند، قدیمیترین حذب سیاسی این کشور، انتخاباتی بزرگ با استفاده از فناوری بلاکچین با کمک ZCoin برگزار کرد تا رهبران جدید این حزب را انتخاب کند. 127.479 نفر از سراسر تایلند در این انتخابات شرکت کردند.
دموکراسی واقعی
به نظر میرسد بلاکچین میتواند مسیر دموکراسی را هموارتر کند. با استفاده از این فناوری، به جای این که افراد منتظر تصمیم نمایندگان و مسئولان بمانند، میتوانند خودشان درباره سیاست تصمیم بگیرند. اگر چه قوانین حاکم بر انتخاباتهای سیاسی باید تغییر کند تا بتوانند از این سیستم شفاف برای رایگیری استفاده کنند، بلاکچین گزینهای ایدهآل برای اطلاعرسانی درباره تصمیمهای بیزنسی، هدایت رویدادهای عمومی، نظرسنجیها، سرشماری و دیگر امور است.
کاربردهای نرمافزارهای رایگیری مبتنی بر بلاکچنین متعدد و متنوع است. توانایی این نرمافزارها برای مدیریت حوزههای انتخاباتی برای آینده جامعه حیاتی است. این فناوری نه تنها خروجی شفافی ایجاد میکند بلکه افراد را به شرکت در انتخابات تشویق میکند. اگرچه این فناوری در حال حاضر تازه به وجود آمدهاست ولی زمانی که به بلوغ برسد، بسیار مفید خواهد بود و میتواند بخشی کلیدی از آینده اجتماعی ما را تشکیل دهد.