
این مواجهه شدید اگرچه در بدو امر به نظر میرسید کارگر نیفتاد و گوگل زیر بار نرفت، اما بعد از گذشت حدود دو هفته گوگل مجبور شد فرمان دولت استرالیا را جامه عمل بپوشاند. در این بخش مشروح پرده اول این ماجرا را با هم مرور میکنیم:
گوگل، استرالیا را تهدید به حذف موتور جستجوی خود کرد.
این گزارش در تاریخ 22 ژانویه سال 2021 در وبسایت BBC News منتشر شده است.
گوگل در یک بیانیه تهدیدآمیز اعلام کرد به دلیل تلاشهای دولت استرالیا برای اجبار غول فناوری به تسهیم درآمد بین ناشران اخبار، موتور جستجوی خود را از این کشور خارج خواهد کرد.
کشور استرالیا درپی رونمایی از اولین قانون جهانی است که گوگل، فیسبوک، و احتمالاً بقیه شرکتهای فناوری را مجبور کند تا به رسانهها، بهخاطر محتوای خبریشان هزینه پرداخت کنند. اما شرکتهای آمریکایی در واکنشی اخطار دادند که این قانون آنها را مجبور خواهد کرد که قسمتی از خدمات خود را حذف کنند. نخستوزیر استرالیا، اسکات موریسون[۱]، اظهار کرد که قانونگذاران تسلیم «تهدیدها» نخواهند شد. باوجوداینکه اندازه بازار استرالیا فاصله زیادی از بزرگترین بازار گوگل دارد، اما این قانون پیشنهادی خبری، بهعنوان آزمونی جهانی برای سنجش اینکه دولتها چگونه میتوانند به دنبال تنظیمگری شرکتهای بزرگ فناوری باشند، محسوب میشود.
شرکتهای فناوری دائماً با فشارهایی جهت پرداخت هزینه برای محتوای اخبار مواجه هستند؛ ازجمله در کشور فرانسه، جایی که گوگل روز پنجشنبه یک معامله مهم با رسانهها داشت. در استرالیا در صورت عدم توافق در وهلهی اول، قانون پیشنهادی، گوگل و فیسبوک را به مذاکره با ناشران پیرامون ارزش محتوای اخبار ملزم میکند.
مدیرعامل گوگل در استرالیا، مل سیلوا[۲]، در روز جمعه در جلسه سنا گفت که قوانین «غیرقابل اجرا» هستند.
وی بیان کرد: «اگر این پیشنویس بهصورت قانون دربیاید، راه دیگری بهجز منع دسترسی جستجو در گوگل استرالیا نخواهیم داشت.» اما قانونگذاران این موضوع را به چالش کشیده و گوگل را به «باجگیری» و زورگویی علیه استرالیا بهواسطه این اصلاحات متهم کردند.
آقای موریسون گفت که دولت وی همچنان به توسعه قوانین از طریق پارلمان متعهد است. وی روز جمعه به خبرنگاران گفت: «بگذارید واضح صحبت کنم: کاری که در مجلس استرالیا صورت میگیرد، وضع قوانینی است که کارهای مجاز در استرالیا را تعیین میکند.»
چرا استرالیا به انجام این قانون اصرار دارد؟
گوگل موتور جستجوی اصلی در استرالیا است و دولت آن را بهعنوان یک ابزار تقریباً ضروری، با رقابت اندک در بازار، توصیف میکند. دولت اظهار کرده است که ازآنجاییکه ابزارهای فناوری، مشتریان خود را از مردمی که قصد مطالعه اخبار دارند، به دست میآورند، این غولهای فناوری باید به اتاقهای خبری مقداری “عادلانه” برای هزینه خبرنگاری آنها پرداخت کنند.
همچنین بیان شده است که حمایت مالی از صنعت خبری استرالیا که تحت فشار قرار دارد، ضروری است؛ زیرا برای تحقق دموکراسی، یک رسانه قدرتمند، حیاتی است. شرکتهای رسانهای، ازجمله “News Corp Australia“، واحدی از امپراتوری رسانهای روپرت مرداک[۳]، بهشدت در دولت لابی کردهاند تا شرکتهای فناوری، مجبور شوند در دوران کاهش طولانیمدت درآمد از تبلیغات، پای میز مذاکره بنشینند.
این درحالی است که در طی همین دوره درآمد گوگل افزایش چشمگیری داشته است: تقریباً بیشتر از 160 میلیارد دلار ( 117 میلیارد پوند) در مقیاس جهانی در سال 2019. در همان سال، گزارش شد که گوگل چیزی حدود 7/3 میلیارد دلار سود ناخالص در استرالیا داشته است. گوگل سال گذشته در وبلاگی اعلام کرد که 7/7 میلیون دلار از این درآمد، از طریق محتوای خبری به دست آمده است. تهدید گوگل به حذف کامل موتور جستجوی خود، تا کنون شدیدترین تهدید بوده است. براساس ادعای قانونگذاران، تنها 5/12% از جستجوهای گوگل در استرالیا به اخبار اختصاص دارد.
دولت اعلام کرده است که اگر این قانون تصویب شود، ابتدا فقط بر فیسبوک و گوگل اعمال خواهد شد. اگر گوگل موتور جستجوی خود را از استرالیا حذف کند، کاربران اینترنت این کشور مجبور به استفاده از جایگزینهای دیگر مثل بینگ مایکروسافت، داکداکگو[۴] و یاهو خواهند شد. جیمز کلِیتون، خبرنگار فناوری آمریکای شمالی در تحلیل خود میگوید: «این یک تهدید غیرعادی است. گوگل با دراختیار داشتن نزدیک به90 % سهم بازار، بر بازار موتور جستجو غالب است. تقریباً تمام سود آن از تبلیغات تأمین میشود. این عمل تهدیدآمیز گوگل مبنی بر خروج کامل از یک کشور، نشاندهنده نگرانی این شرکت است. استرالیا جایگاهی بین بزرگترین بازارهای گوگل ندارد؛ اما مقامات گوگل نگران این هستند که این قوانین بهعنوان نمونه در سایر کشورها مورداستفاده قرار گیرد. درحالیکه بسیاری از روزنامههای محلی بهسختی تلاش کردهاند، گوگل تا کنون فراگیری جهانی بسیار سودمندی داشته است. شرایط خوب به نظر نمیرسد – سیاستمداران استرالیایی اولین و آخرین کسانی نیستند که به این حقیقت اشاره میکنند. گوگل اذعان دارد که میخواهد به روزنامهنگاری محلی و اصیل کمک مالی کند. اما بهوضوح معتقد است آنچه در استرالیا پیشنهاد شده، در صورت تکرار در جای دیگر، میتواند اساساً به مدل تجاری آن آسیب برساند.»
گوگل چه میگوید؟
خانم سیلوا بیان کرد: «که اگر گوگل مجبور به پرداخت هزینه بابت نتایج جستجو و پیوندها شود، اینگونه قوانین «سابقهای توجیهناپذیر برای کسبوکارها و اقتصاد دیجیتال ما» رقم خواهد زد. وی استدلال کرد که این امر با دسترسی آزاد به اطلاعات برخط یا «نحوهی عملکرد اینترنت» سازگار نیست. لازم است به شما دربارهی قوانین حاکمیتی جدید که به نحوهی استفادهی استرالیاییها از جستجوی گوگل و یوتیوب آسیب خواهد رساند، اطلاع دهیم. گوگل تبلیغاتی را در مرورگرهای خود در استرالیا شروع کرده تا از خودش دفاع کند.»
وی همچنین افزود: «ما راهی نمیبینیم که بتوانیم با توجه به خطرات مالی و عملیاتی، به ارائه خدمات خود در استرالیا ادامه دهیم.»
هفته پیش گوگل تأیید کرد که برای سنجش ارزش خدمات خبری استرالیایی، سایتهای خبری را برای حدود 1% کاربران محلی از نتایج جستجوی خود حذف کرده است. در سال گذشته، فیسبوک نیز کاربران استرالیایی را تهدید کرد که درصورت اجرای این قانون، مانع از اشتراکگذاری اخبار بر رسانهی خود خواهد شد. این غول رسانههای اجتماعی در روز جمعه این موضع را تکرار کرد، سیمون میلنر[۵] در جلسه سنا گفت: «نتیجهای بالقوه بدتر است.»
وی در ادامه مدعی شد که فیسبوک تقریباً هیچ منفعت اقتصادی از انتشار محتوای اخبار در رسانهی خود به دست نمیآورد. هردو این شرکتها بیان کردهاند که در حال حاضر سازمانهای خبری نیز بهواسطه جلب خوانندهها به وبسایتهای خود، از پلتفرمها سود میبرند. گوگل همچنین از شراکت سرویس گوگلنیوز بهعنوان مدرکی برای حمایتش از خبرنگاری یاد کرده است.
در حال حاضر سودها به کجا میروند؟ ارائهشده توسط کَتی سیلور[۶]، گزارشگر کسبوکار
صنعت خبری استرالیا شرایط وخیمی دارد. از هر 100 دلار استرالیایی (56 پوند یا 77 دلار) مصرف شده در تبلیغات دیجیتال، 81 دلار به گوگل و فیسبوک تعلق میگیرد و ویروس کووید 19 نیز این شرایط را وخیمتر کرده است. با کاهش هزینه در تبلیغات دیجیتال شرکتها، تعدادی از رسانهها در استرالیا مجبور به تعطیلی شدهاند. در مقابل، گوگل عملکرد خوبی داشته است. در سال گذشته، این غول رسانه اجتماعی تقریباً 4 میلیارد دلار از استرالیا درآمد داشته است، درحالیکه تنها 45 میلیون دلار بهعنوان مالیات پرداخت کرده است.
در این میان، نهاد ناظر رقابت در استرالیا، هر دو شرکت فیسبوک و گوگل را به گمراه کردن مصرفکنندگان استرالیایی در زمینه نحوه استفاده از دادههای آنها متهم کرده است ، و تحقیقاتی را در خصوص تبلیغات دیجیتال و بازار فروشگاههای برنامه آغاز کرده است.
واکنش چه بوده است؟
استرالیاییها پریشانی و عصبانیت خود را نسبت به هر دو طرف بهصورت برخط اظهار کردهاند. برخی افراد نمیدانند که آیا قادر خواهند بود از طریق دیگر موتورهای جستجو به کارهایشان ادامه دهند یا خیر. باقی افراد درباره این موضوع که حذف موتور جستجوی گوگل، حذف Gmail، Google Maps، وGoogle Home Services را در پی خواهد داشت یا خیر، در تردید هستند، چراکه این توسط شرکت شفافسازی نشده است. در اوایل این هفته، نمایندگان تجاری ایالات متحده از استرالیا خواستند قوانینی را که به گفته آنها تنظیم مقرراتی ” آشکارا به ضرر دو شرکت آمریکایی است” لغو کند.
آقای تیم برنرز لی[۷]، مخترع وب جهان گستر (WWW)، اذعان داشته که برنامه استرالیا، شبکه جهانی را “در سراسر دنیا غیرکارآمد” میکند.