«خانه هوشمند[۱]» ایده‌ای برای بهبود زندگی در راستای منافع اعضای هر خانه است که به کمک فناوری دیجیتال اینترنت اشیا (IoT) امکان‌پذیر شده است. خانه در مفهوم سنتی، پناهگاهی مستقل و مُبرّا از مداخلات بیرونی، یا به عبارتی فضایی مجزّا از جهان خارج از چهاردیواری آن بود و خانواده جامعه صنعتی غرب، گروهی کوچک و مجزا، متشکل از افرادی با نقش‌های تعریف‌شده بود. خانواده، عنصری کلیدی در نظام سرمایه‌داری بود؛ در آن نیازهای مادی و عاطفی افراد در محیطی امن و پایدار تأمین می‌شد و نقش اعضا به واسطه جنسیت آن‌ها تعیین می‌‌گردید، به نحوی که شوهر، نان‌آور و زن، حامی عاطفی خانواده بود. هرچند، جامعه‌شناسانی که به مطالعه ماهیت خانواده می‌پرداختند، این تعریف را ناقص یافتند و به‌تدریج، تعریف خانواده در قالب ساختاری ثابت با نقش‌های مکمل به مفهومی شامل تنوع‌ها و تفاوت‌ها تغییر کرد و در نتیجه، رابطه خانواده با خانه‌ای واحد که کانون آن در نظر گرفته می‌شد، دچار چالش گردید. لذا تمرکز ما بر تغییر از خانواده به‌عنوان ساختاری کوچک، به ماهیتی به‌مراتب پویاتر و مبتنی بر رابطه‌ها است.

آمازون[۲] و گوگل[۳]، به‌عنوان پیشگامان صنعت خانه هوشمند، امکان ایجاد حساب‌های خانوادگی را برای خانواده‌ها فراهم ساخته‌اند که بتوانند خانه هوشمند خود را مدیریت نمایند. در این نوع حساب‌ها، یک گروه داخلی و مجموعه‌ای از نقش‌ها تعریف می‌شود، که ما با تعابیر «خانه» و «خانواده» از آن‌ها یاد می‌کنیم. خانه هوشمند، کانالی دیگر برای مصرف نیست؛ بلکه پلتفرم‌های انحصاری جدیدی ایجاد شده است– بازارهایی که در آن، زندگیِ داخل خانه با سرمایه جهانی تلفیق می‌شود. خانه هوشمند، امکان ایجاد مستعمره یا قلمروی نسبتاً دست‌نخورده از زندگی اجتماعی را به وجود آورده است. گوگل و آمازون، به لطف امکاناتی چون دستیار گوگل[۴] و دستیار آمازون الکسا[۵]، نقش مهمی در بازار خانه هوشمند اِشغال کرده‌اند.

شاید بزرگ‌ترین امتیازِ این دو شرکت، همان داده‌هایی باشد که با زیرنظر گرفتن فعالیت‌ها و اعضای خانه و تعامل‌شان، در اختیار آن‌ها قرار می‌گیرد. در اینجا، از دو جهت واجد اهمیت هستند. هم روشی برای شناخت بهتر اولویت‌ها و اهداف کاربر با هدف مدیریت مصرف کاربران هستند و هم منبعی برای «یادگیری ماشینی[۶]». به این ترتیب، شرکت‌ها می‌توانند از داده‌های کاربران برای ارتقای قابلیت‌های خدمات خود بهره ببرند.

Google Families وAmazon Household ، ابزارهایی برای اشتراک‌گذاری محتوای دیجیتال و هماهنگ‌سازی فعالیت‌ها هستند که سخت‌افزار خانه هوشمند را در اکوسیستم هر دو شرکت تکمیل می‌کنند. کاربرد آن‌ها در خانواده‌ها، در شعارهایی که دارند به صورت واضح بیان شده است: آنچه در آمازون برایتان جذاب است را با خانواده خود به اشتراک بگذارید (Amazon Household)، سرگرمی‌ها را به اشتراک بگذارید تا با آن‌هایی که دوست‌شان دارید در ارتباط بمانید (Google Families). در هر دو حساب، کاربران می‌توانند بدون ترک پلتفرم، چندین کار مربوط به خانه و خانواده را انجام دهند. ما این کارها را به دو دسته تقسیم می‌کنیم: مصرف مشترک رسانه‌ها و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های روزمره از طریق مدیریت هم‌گروهی‌ها و دستگاه‌های شبکه‌ای. برعکس فناوری‌های مشابه از جمله گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها که مخصوص محاسبات شخصی طراحی شده‌اند، و محتوا و کنترل بر آن در حساب‌های ‌شخصی کاربر قفل است، Household و Families ظاهراً این امکان را به وجود آورده‌اند که فعالیت‌های مزبور به شیوه‌ای اجتماعی انجام شود، و اعضا در گروه‌های کوچک بتوانند آن‌ها را با یکدیگر هماهنگ ساخته، و به اشتراک بگذارند. از این‌ رو، می توان آن‌ها را اساساً به رسمیت شناختن ماهیت اجتماعی عملی دانست که توسط اینترنت اشیای موجود در خانه‌ها امکان پذیر می‌شود.

Families و Household، همچون زنجیره‌ای از حساب‌های به‌هم‌پیوسته عمل می کنند. Amazon، حساب خانواده را در سه گروه تفکیک می نماید: بزرگسالان (بالای 18 سال)، نوجوانان (17-13 ساله) و کودکان (کمتر از 13 سال). هر یک می‌تواند شامل ده عضو باشد- دو بزرگسال، چهار نوجوان و چهار کودک. خانواده‌های گوگل، کوچک‌تر و محدود به شش عضو هستند. خانواده‌ها همچنین متشکل از سه نقش‌اند، که شامل یک مدیر خانواده، یک والد و حداکثر چهار عضو خانواده است. در هر دو حساب، نقش‌های مختلف با توانایی‌های گوناگون و روابط با دیگر نقش‌ها دیده می‌شود. حساب‌ها خود را تعمداً به خانه و خانواده ربط داده‌اند.

در Families و Household، اشتراک‌گذاری محتوای دیجیتال تنها می‌تواند بین حساب‌های بزرگسالانی صورت پذیرد که در وهله نخست، گزینه‌های پرداخت را به اشتراک گذاشته‌اند. کارت اعتباری همچون معیار محرمانگی برای پلتفرم عمل می‌کند و تمایل بزرگسالان خانواده برای اعتماد به یکدیگر جهت دسترسی به منابع مالی، به آن خانواده مشروعیت می‌بخشد.

فعال‌سازی اشتراک‌گذاری محصولات دیجیتال- آمازون و گوگل می‌توانند فیلم، برنامه‌های تلویزیونی، کتاب، موسیقی و اپلیکیشن‌ها را بفروشند- را می‌توان انگیزه‌ای برای خانوارهایی تلقی کرد که انتظار اشتراک‌گذاری بر اساس امکانات رسانه‌های فیزیکی را دارند. سی‌دی‌ها، ال‌پی‌ها، دی‌وی‌دی‌ها و کتاب‌های کاغذی همگی امکان اشتراک‌گذاری غیررسمیِ نامحدود را به وجود می‌آورند و همچون لباس‌هایی که بزرگترها به کوچکترها می‌دهند، نصحیت‌ها و حتی قرض می‌توانند درون خانواده‌ها دست به دست شوند. حق دسترسی به چنین رسانه‌هایی به واسطه مدیریت حقوق دیجیتال (DRM)[۷] -کدی که آن‌ها را به پلتفرم فروشنده وصل می‌کند- فراهم می‌شود و به این ترتیب، امکان «استفاده منصفانه[۸]» به وجود می‌آید. در نتیجه، روش‌های اشتراک‌گذاری داخلی نیازمند استفاده از حساب گروهی برای دورزدن محدودیت‌های اِعمال‌شده از سوی خود پلتفرم است. اشتراک‌گذاری درون‌گروهی را می‌توان نمایش عملی فعالیت‌های خانواده دانست که به آن فعالیت‌ها معنا می‌بخشد- معنای فداکاری، ارتباطات دوطرفه، حمایتگری و معاشرت. قابلیت اشتراک‌گذاری این حساب‌ها، خانواده را بازپیکربندی می‌کند، ترکیب جدیدی که گوگل و آمازون در آن نقش واسطه دارند.

گروه دوم کارها مربوط به سازماندهی داخلی، یعنی کنترل دیگر اعضای خانوار است. برای مثال، به کمک دستیار گوگل، می‌توان صدای حداکثر شش نفر ( متناسب با اندازه خانواده) را تشخیص داد و آن‌ها را به حساب کاربری صحیح‌شان هدایت کرد، و امکان کنترل شخصی‌سازی‌شده دستگاه‌های مشترک را به وجود آورد. در حال حاضر، کنترل بر اعضای خانواده در کانون توجه حساب‌های گروهی قرار دارد. Household و Families، روابط سلسله مراتبی بین حساب‌های نقش‌های مختلف را دربردارند. حساب‌های بزرگسالان آمازون[۹] می‌تواند بر روی رسانه‌ها و اپلیکیشن‌هایی که در دسترسِ حساب‌های کودکان هستند کنترل داشته باشند، تاریخچه جستجوی آن‌ها را مشاهده کنند، محدودیت زمانی برای استفاده از حساب تعیین کنند، و «اهداف آموزشی» وضع نمایند- مکانیک‌های بازی‌پردازی که اهدافی را برای صفحات کتابی که باید خوانده شوند تعیین می‌کنند و متناسب با آن به فرد پاداش می‌دهند.
Google’s Families هم عملکرد مشابهی دارد. به‌ طوری‌که Parent and Family Manager می‌تواند خریدهای اعضای خانواده را مشاهده نماید و در صورت رضایت اعضا، بر خریدهای آن‌ها کنترل داشته باشد. کنترل دقیق‌تر بر این حساب‌ها هم امکان‌پذیر است، اما از طریق لینکی جداگانه به نام Family Link. Family Link که حساب اعضای خانواده را به معادل حساب کودکان آمازون[۱۰] تبدیل می‌کند.

علاوه بر این کنترل‌ها، کارکردهای اجرایی مربوط به حساب‌هایی خاص و در کل، گروه، وجود دارد. این‌ها کنترل‌هایی هستند که اعضای حساب بزرگسالان هم بر وابستگان و هم بر شریک خود اِعمال می‌کنند. درون خانواده، هر دو بزرگسال از امکان حذف شریک خود، و حذف یا اضافه حساب‌های جدید کودکان یا نوجوانان برخوردار هستند. خانواده‌ها ساختاری متفاوت می‌یابند. در اینجا، مدیر خانواده به‌تنهایی ظرفیت اقدامات اجرایی را داراست. در اصطلاحات گوگل، عبارات تصمیم بگیرید چه کسی در گروه خانواده باشد، و گروه خانواده را حذف کنید، مربوط به این موارد هستند.

در نهایت، پیشنهاداتی مختصِ خود پلتفرم وجود دارد. Household سرویسی دارد که به واسطه آن، کاربران حساب Teen (نوجوانان) می‌توانند از فروشگاه آمازون، از طریق یک اپلیکیشن مخصوص نوجوانان، خرید کنند. در واقع، از گزینه پرداخت مشترک Household (گزینه‌ای که توسط یک حساب بزرگسال تعیین شده است) تحت نظارت بزرگسال استفاده می‌شود. گوگل، تقویم‌های مشترک نیز دارد، و همچنین سرویسی به نام Keep که همچون پین بورد دیجیتال خانوادگی عمل می‌کند. این امکانات نشانگر تکیه گوگل به تبلیغات فروش با توجه به داده‌های به‌دست‌آمده از ابزارهای اطلاعاتی و سازمانی (برای مثال، سرچ، مپ، جی‌میل) – که در لحظه استفاده رایگان هستند – است.
سیستم‌هایی که در بالا توصیف شد، حجمی از زندگی داخل خانه را در زیرساخت پلتفرم خود جای داده‌اند. به این ترتیب، بازپیکربندی کارها- و بازپیکربندی خانواده‌هایی که آن کارها را انجام می‌دهند- به شکل خانواده پلتفرمی رقم می‌خورد. مورگان[۱۱]، به خانواده به چشم ساختاری انتزاعی نمی‌نگرد، بلکه اعضایی که ماهیت خود را تعیین کرده‌اند و در فرایند شکل‌دهی به زندگی خانوادگی خویش نقش دارند. در اینجا، « زندگی» سه شکل در هم تنیده دارد- «رویدادهای زندگی»، «قاعده‌های زندگی»، و «زندگی معمول»- که در برهم‌کنشِ آن‌ها اعضا خانواده خود را تجربه می‌کنند. به کمک این توپولوژی، نشان می‌دهیم چه‌طور حساب‌های خانوادگی، زندگی داخل خانه را از نو تصویرسازی می‌کنند.

«رویدادهای زندگی» یا به عبارتی ویژگی‌های غیرمعمول تجربه خانواده، تجربیات برجسته زندگی هستند که در آن خانواده‌ها شکل‌گیری و بازشکل‌گیری پیدا می‌کنند: از جمله تولد، مرگ، ازدواج و طلاق. «قاعده‌های زندگی»، مواردی گذرا و روزمره را شامل می‌شوند- از جمله صرف وعده‌های غذایی، رفتن به مدرسه، تماشای فیلم در آخر هفته و کارهای خانه. در نهایت، «زندگی معمول» مربوط به معنا و مفاهیمی است که خانواده به خود و فعالیت‌هایش می‌دهد و آن‌را یک زندگی معمول برای خویش در نظر می‌گیرد. ماهیت آن‌ها همپوشانی دارد‌. بنابراین، انجام کارهای روزمره با توجه به ماهیت تکراری‌شان به معمولی‌شدن این فعالیت‌ها دامن می‌زند، درحالی‌که درک و شناخت اصولی این فعالیت‌ها به آن‌ها مشروعیت بخشیده و در نتیجه، اجرای پیوسته آن‌ها را تضمین می‌نماید. تاریخچه خانه، به‌عنوان فضایی جدا از جهانِ فراسوی دیوارهای آن، بسیار پیچیده است. با این‌ حال، نهادهای بیرونی همواره بر زندگی محصور در دیوارهای خانه تأثیر داشته‌اند. اقدامات آمازون و گوگل را می‌توان تداوم همین رویه دانست و همچون دولت‌ها و مذاهبِ پیشین، تصویرسازی آن‌ها از زندگی داخل خانه را در راستای منافع نهادی خودشان تصور کرد. این منافع در شکل و قالب خاص آن‌ها مشهود است.

در حساب‌های گروهی آمازون و گوگل، ساختارها، هویت‌ها و نقش‌ها که ویژگی‌های بنیادی گروه هستند، تعیین می‌شوند. در صورت‌بندی خاص خانواده که پلتفرم برای آن ارزش‌گذاری می‌کند، خانواده با اندازه‌ای مشخص تعیین می‌شود و اقتدار یا اِعمال نفوذ بر دیگران رسماً مختصِ یک یا دو نقش کلیدی است. آنتولوژی پلتفرم به صورت زیرساختی مادی که هم به رویدادهای زندگی و هم قاعده‌های روزمره آن شکل می‌دهد، درک می‌شود. خانواده‌های مهاجر که از کشور یا قاره‌ای به کشور یا قاره‌ای دیگر نقل مکان می‌کنند، از این حساب‌ها مستثنی هستند. آن‌ها که حق دارند از لحاظ دیجیتالی خانواده خود را به کمال برسانند همچنین شیوه‌ها و کارهای آن‌ها که توسط پلتفرم یکپارچه می‌شوند، وابسته به چارچوب‌های تجاری و حقوقی آن است. پلتفرم نیازمند آن است که خانواده به نحوی ترجمه شود که هم درون سیستم‌های دیجیتال قابل کدگذاری باشد و هم با منطق تجاری پلتفرم متناسب باشند. با این وجود، طراحی هدفمند سبب می‌شود خانواده پلتفرمی، قالبی نه تنها در خدمت اعضای آن، بلکه در خدمت جامعه صنعتی باشد.