
در دهههای اخیر، ظهور فناوریهای نوین دیجیتال بهویژه هوش مصنوعی، واقعیت مجازی (VR)، واقعیت افزوده (AR)، و فضای متاورس، نهتنها ساختارهای اجتماعی و فرهنگی جوامع را دگرگون ساخته، بلکه مفاهیم سنتی دینورزی، آموزش دینی و تبلیغ را نیز به چالش کشیده است. ادیان ابراهیمی، که همواره در متن تاریخ نقش فعال در تبیین معنا، اخلاق و هویت ایفا کردهاند، اکنون با پرسش بنیادین روبهرو هستند: چگونه میتوان در جهانی فناورانه، همچنان به انتقال
اصیل و اثربخش آموزههای دینی پرداخت؟
این پژوهش، با تمرکز بر ادیان ابراهیمی (اسلام، مسیحیت و یهودیت)، به بررسی تطبیقی سیاستها، الگوها و تجارب آنها در بهرهگیری از فناوریهای نوین برای ترویج دین، آموزش شریعت، و بازنمایی مفاهیم معنوی در فضای مجازی میپردازد. در این مسیر، مفاهیمی چون تبلیغ فناورانه، الگوریتمهای دینی، پلتفرمهای دینی و هوش مصنوعی بهعنوان مفاهیم کلیدی در این متن پررنگ هستند.
پژوهش حاضر تلاش میکند با تحلیل نمونههای مشخص مانند نرمافزارهای Niyyah ،Pray.com ،YouVersion ،Bible، فعالیتهای مؤسسه Zomet ، جنبش خاباد، و الازهر مصر، نمایی دقیق از ظرفیتها، چالشها و ابتکارات دینی در تعامل با فناوری ارائه دهد.