شکست و موفقیت ملل در قرن 21 علاوه بر شهروندی و رهبری دولتی به طور چشمگیری به دید فناوری هر کشور بستگی دارد. اگر یک ملت با پیشرفت رو به افزایش هوش مصنوعی و اتوماسیون دست روی دست بگذارد و کاری نکند، عقب خواهد ماند. ولی اگر کشوری از هوش مصنوعی بهره گرفته و منابع و افراد برتر خود را روی به کار بردن اخلاقی آن سرمایه‌گذاری کند، آن کشور در دهه‌های بعدی پیشرو خواهد بود.
اخیرا استیو میلز، مدیر ارشد اخلاقیات هوش مصنوعی و رهبر هوش مصنوعی در بخش عمومی و همچنین همکار در گروه مشاوره بوستون گفته است که «هوش مصنوعی لازمه رقابت اقتصادی ملی جهانی و فناوری است. این موضوع فراتر از این است که ملل بخشی از بازار بزرگ و رو به رشد هوش مصنوعی را داشته باشند، بلکه لازم است جایگاهی برای ادغام با هوش مصنوعی در این بخش‌ها بدست آورند. شکست در این زمینه می‌تواند جایگاه رقابتی ملل را به خطر انداخته و فرصتی برای سایر ملل پیشرفته از لحاظ فناوری ایجاد کند. فقط مسئله از دست رفتن پتانسیل صعودی بازار جدید هوش مصنوعی نیست، بلکه در مورد خطر نزولی برای سایر بخش‌هایی است که از نظر اقتصادی برای یک کشور مهم است.»
چه چیزی لازم است تا یکی از ملت‌های پیشرو باشیم؟ برای یافتن پاسخ به 7 مورد از امیدوارکننده‌ترین راه‌حل‌های هوش مصنوعی دولتی در سراسر جهان می‌پردازیم.
- مرکز هوش مصنوعی و وزارت دفاع ایالات متحده
مرکز هوش مصنوعی پنتاگون برپایه موفقیت‌ها و حرکت به سمت چیزی است که مدیر آن، سرلشکر مایکل گرون از نیروی دریایی، به آن «JAIC 2.0» می‌گوید. او می‌خواهد که ایالات متحده اجرای هوش مصنوعی در وزارت دفاع سرعت بخشد. سرلشکر گرون بر اعطای 100 میلیون دلاری به مشاوره Deloitte برای ایجاد یک بنیاد مشترک برای کمک به سازمان‌دهی کارخانه هوش مصنوعی پنتاگون هم نظارت داشته و از آن در برابر متجاوزین محافظت می‌کند، کارمندانش را هدایت کرده و محصولات را آزمون می‌کند. کشورها همیشه با همکاری موفق با بخش خصوصی چشم انداز خود را به جلو حرکت می دهند.
- رشد دیجیتالی دانمارک
دولت دانمارک تا سال 2025، 134 میلیون یورو برای راهبرد جدید رشد دیجیتالی خود اختصاص داده است. هدف این راهبرد این است که دانمارک را در انقلاب دیجیتالی برای بهبود ثروت هر شهروند دانمارکی آماده سازد. این‌ها به گفته عالی است، اما برای به تحقق پیوستن به چه چیز نیاز است؟ پرلاس گرون کریستنسن، رهبر تیم فنی در بخش سرمایه‌گذاری دانمارک، گفته «دانمارک سنگرهای بین‌المللی خود را برای تحقیق در زمینه داده‌های عظیم، هوش مصنوعی و یادگیری و رمزنگاری ماشینی نگه داشته است تا نرم‌افزاری در سطح جهانی ارائه دهد. تمرکز اصلی دولت دانمارک برای افزایش تعداد فارغ‌التحصیلان با پیش‌زمینه علمی، فناوری، مهندسی و ریاضیاتی و دسترسی ایمن به مهارت‌های فناوری اطلاعاتی برای رشد دیجیتالی این کشور حیاتی است و یک عامل تعیین‌کننده برای شرکت‌هایی است که به دنبال جایگاهی برای ایجاد امکانات تحقیقاتی و توسعه‌ای هستند.»
- راهبرد هوش مصنوعی ملی استونی
هدف استونی داشتن حداقل 50 مورد استفاده از هوش مصنوعی تا انتهای سال است که هم‌اکنون 30 مورد در اختیار دارد. استونی یک راهبرد هوش مصنوعی ملی ایجاد کرده است که منجر به ایجاد برنامه‌ای ملی برای توسعه اجرای راه‌حل‌های هوش مصنوعی در بخش‌های خصوصی و دولتی شده است. بخشی از این برنامه مربوط به سرمایه‌گذاری10 میلیون یورویی دولت استونی تا سال 2021 برای اجرای کامل این راهبرد است. دولت هم روی سیستم آموزشی ملی با در نظر گیری هوش مصنوعی تمرکز دارد. استونی برنامه مطالعاتی ارشد اختصاصی در زمینه علوم داده شامل هوش مصنوعی ایجاد کرده است. استونی هوش مصنوعی را وارد برنامه‌های آموزش عمومی مدارس هم خواهد کرد که رویکردی عالی برای موفقیت آتی این کشور است. ورود جوانان از همان ابتدای مدرسه به این زمینه باعث می‌شود که نسلی آماده و آموزش‌دیده در حوزه هوش مصنوعی به روی کار آیند.
- راهبرد هوش مصنوعی ملی سنگاپور
پاییز گذشته دولت سنگاپور در مورد یک راهبرد هوش مصنوعی ملی سخن به میان آورد تا اقتصاد این کشور را متحول کرده و زندگی شهروندانش را بهبود بخشد. ستون‌های این راهبرد در حمل و نقل و لجستیک، شهرها و استان‌های کوچک، مراقبت سلامت در پیش‌بینی بیماری‌های مزمن و مدیریت، آموزش و امنیت است.
سنگاپور هم مانند ایالات متحده برای پیشبرد راهبرد هوش مصنوعی ملی، با بخش خصوصی همکاری کرده است. دولت سنگاپور در سال 2016 به عنوان پیشرویی در راهبرد هوش مصنوعی ملی خود با مایکروسافت در قالب برنامه پلتفرم تیم شد تا با ایجاد سرویس‌های دولتی دیجیتالی نسل بعدی، ملتی هوشمند ایجاد کند.
- برنامه توسعه هوش مصنوعی نسل بعدی چین
اهداف دولت چین این است که بهترین استعداد هوش مصنوعی جهان را داشته باشد، آموزش نیروی کاری هوش مصنوعی خود را تقویت کند و دنیا را به سمت قوانین و استانداردهایی که سبب پیشرفت هوش مصنوعی می‌شود هدایت کند. چین بیش از هر کشوری بر این باور است که هوش مصنوعی قدرت نظام دادن به ساختار قدرتی قدرت‌های برتر روی زمین را دارد.
برنامه توسعه هوش مصنوعی نسل بعدی چین «جامع‌ترین راهبرد هوش مصنوعی در بین ملت‌هاست و اهداف و فعالیت‌هایی برای تحقیقات و توسعه، صنعتی‌سازی، توسعه استعداد، آموزش و یادگیری مهارت‌ها، ایجاد استاندارد و قوانین، هنجارهای اخلاقی و امنیت دارد.» دولت چین اظهار کرده است که صنعت هوش مصنوعی به ارزش بالغ بر 1 تریلیون رنمینبی و سرمایه‌ای بالغ بر 10 تریلیون رنمینبی در اختیار دارد.
- راهبرد هوش مصنوعی عربستان صعودی
عربستان صعودی در زمینه هوش مصنوعی جهان حرکتی رو به جلو دارد و اعلام کرده است که تا سال 2030، 20 میلیارد دلار روی پروژه‌های هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری خواهد کرد. شاهزاده عربستان، محمد بن سلمان بین عبدالعزیز گفته است که «سال 2020 بدون شک سالی فوق‌العاده برای آزمودن توانایی‌های هوش مصنوعی است، چرا که شاهد ایجاد هنجارهای جدید جهانی هستیم که مسیر زندگی، کار و یادگیری‌مان را تغییر می‌دهد.»
عربستان صعودی کشور دیگری است که قدرت مشارکت خصوصی و عمومی را افزایش داده است. این کشور با بانک جهانی، اتحادیه بین‌المللی و سازمان ملل مشارکت دارد. این ملت همچنین به این درک رسیده است که دولت به تنهایی قادر به ایجاد هوش مصنوعی و پیشبرد مملکت نیست. درنتیجه مشارکت با بخش خصوصی و دولتی الزامی است.
- سرمایه‌گذاری هوش مصنوعی کانادا روی تحقیق و استعداد
سال 2017 نقطه عطفی برای هوش مصنوعی کانادا به شمار می‌آید. دولت کانادا سازمان تحقیقات جهانی را برای توسعه و رهبری راهبرد هوش مصنوعی کانادا به مبلغ 125 میلیون دلار منصوب کرد. در آن زمان، این راهبرد اولین راهبرد هوش مصنوعی جهان بود.
کانادا می‌خواهد هوش مصنوعی را برای ارتقای سلامت شهروندانش در قالب نیروی کاری سلامت توسعه دهد. این کشور هوش مصنوعی را در سیستم آموزشی خود گنجانده تا نسل آینده را محقق هوش مصنوعی تعلیم کند. کانادا با داشتن موسساتی مانند موسسه هوش ماشینی آلبرتا در اِدمونتون، موسسه وکتور در تورنتو و MILA در مونترئال در این زمینه پیشرو است.
تعدادی از گام‌های راهبردی برای حمایت از هوش مصنوعی در هماهنگی با نقشه‌های مسیر ملی در میزگرد جهانی آتی در زمینه هوش مصنوعی و رقابت و مقاومت ملی دیجیتالی عنوان خواهد شد. گروه مشاوره‌ای بوستون در همکاری با مرکز تحقیقات بین‌المللی در زمینه هوش مصنوعی تحت سرپرستی یونسکو، مجمع سیاست بین‌المللی را برای اولین بار گرد هم آورده تا گفتگویی در مورد ابتکارات هوش مصنوعی راهبردی در سطوح ملی داشته باشند. در این رویداد متخصصین و رهبران هوش مصنوعی از سراسر جهان گردهم آمده تا در مورد انواع موضوعات مرتبط با سطوح ملی نوآوری‌های هوش مصنوعی گفتگو کنند.
آماده‌سازی و توسعه استعداد دیجیتالی
سایر کشورها برای اینکه بخشی از این لیست باشند و دولت و شهروندان خود را برای آینده آماده کنند باید اول رشته‌های تخصصی هوش مصنوعی خود را افزایش دهند تا رشد آن را در نیروی کاری خود سرعت بخشند. این رشد باید به سوی یک هوش مصنوعی مقطعی و تخصصی‌سازی بخشی بر اساس میزان اثربخشی هوش مصنوعی و الویت‌ها و قدرت‌های هر کشور باشد. البته این هدفی بلند مدت است. بیشتر کشورها در حال حاضر استعداد پایه مورد نیاز برای حداکثر بهره‌وری از هوش مصنوعی در زمینه رقابت را ندارند. دولت‌ها برای نشان دادن این خلاء باید استعداد خارجی را برای شروع توسعه هوش مصنوعی در کشور خود وارد کنند. این کار با دادن انگیزه قوی مانند ایجاد برنامه‌های تحقیقاتی جذاب، پروژه‌های رقابتی جبرانی و تسهیل روند ویزا برای استعدادهای کلیدی میسر می‌شود.
ایجاد یک اکوسیستم هوش مصنوعی ملی
اولویت دولت‌ها باید تمرکز بر توسعه زیربنایی برای توانمند ساختن ذینفعان مختلف در توسعه بخش هوش مصنوعی باشد. آژانس‌ها، کسب و کارها و موسسات آموزشی دولتی باید به پلتفرم‌هایی برای تغییر دانش، تجربه و عملکرد دسترسی داشته باشند و فرصتی برای ایجاد شبکه‌ها و مشارکت فراهم کنند. راه‌حل‌های هوش مصنوعی باید در بخش‌های مختلف بکار گرفته شود تا سرعت بکارگیری آن افزایش و هزینه‌ها کاهش یابد.
برای موفقیت در بکارگیری سراسری هوش مصنوعی، دولت‌ها بایستی انگیزه‌ای برای متصدیان صنایع ایجاد کنند که ممکن است روزی رهبران بخش خصوصی باشند و در حال حاضر قدرت اقتصادی کشور به حساب می‌آیند. یکی از این انگیزه‌ها می‌تواند توسعه سیاست داده‌های آزاد باشد و دولت بخشی از داده‌ها را با ناشناس‌سازی و مفاد حریم خصوصی در اختیار همگان قرار دهد. کارآفرینی هم باید توسعه یابد تا بازیگران را تشویق به ابتکار کند. دولت‌ها می‌توانند با حمایت مالی و تسهیل دسترسی به اکوسیستم‌های وسیع‌تر هم نقش حمایت‌کننده داشته باشند.
سیاست و قوانین
در نهایت، یک چارچوب دولتی جامع باید ایجاد شود. ذینفعان کلیدی در ایجاد سیاست‌های هوش مصنوعی باید در هر کشور جمع شوند. در مرکز این موضوع باید توسعه تحقیقات و سیاست‌های خلاقانه عادلانه، اخلاقی و راهبردی اجرا شود. سپس بخش‌های اصلی باید منابع مالی کوتاه مدت و بلند مدت برای اجرای پروژه‌ها و ابتکاراتی که منافع دولت و به طور کلی کشور را در پی دارد در نظر بگیرند.
