دربارۀ نویسنده و انتشارات کتاب اخلاق فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات
این کتاب از سری کتاب‌های کوتاه اشپرینگر[۱] در حوزۀ علوم کاربردی و فناوری[۲] است. کتاب‌های کوتاه اشپرینگر خلاصه‌ای از تحقیقات پیشرفته و کاربردهای عملی با حجمی فشرده در طیف گسترده‌ای از زمینه‌ها است که امکان انتقال سریع دانش را فراهم آورده‌اند. این مجموعه کتاب‌ها چندرشته‌ای بوده و حوزه‌های تحقیقاتی گوناگونی مانند سلامت، مطالعات بین فرهنگی، خشونت، نابرابری (در نژاد، طبقه، جنسیت، …)، کودکان، آموزش، کار و مسائل سازمانی، روابط اجتماعی، دین، پیری و غیره را دربرمی‌گیرد.
اطلاعات بیشتر در:
فن از آگاهی نسبت به فقدان چیزی و آگاهی نسبت به محدودیت‌ها حاصل می‌شود. فناوری یک نظام فنی است که در آن، فنون بسیاری برای تحقق هدفی واحد با یکدیگر مرتبط و هماهنگ میشوند.
نقل‌قول از کتاب
نویسندۀ این کتاب آدریانو فابریس است. وی استاد گروه تمدن و صورت‌های دانش در دانشگاه پیزای ایتالیا است. همچنین استاد مدعو در دانشگاه‌های اسپانیا، آرژانتین و شیلی می‌باشد. فابریس متخصص فلسفۀ نظری و فلسفۀ اخلاق است و از زمرۀ دانشمندانی است که به عرصۀ فناوری و جنبه‌های مختلف تأثیر آن بر زندگی انسان وارد شده و در این زمینه در دانشگاه‌های معتبر ازجمله سوربن فرانسه و پلی‌تکنیک برلین سخنرانی‌هایی کرده است. آثار مکتوب فابریس به بیش از 220 اثر شامل کتاب و مقاله می‌رسد.
اطلاعات بیشتر در:
https://search.usi.ch/en/people/636984b8dd98642c2bdd43e5a8bbe199/fabris-adriano
اخلاق فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات
اخلاق فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات درصدد این است که روشن سازد کاربران جهت برقراری ارتباط با این فناوری‌ها از چه روش‌هایی باید استفاده کنند که صحیح باشد. چنین تلاشی از جنس اخلاق است؛ زیرا اخلاق عبارت است از مطالعۀ رفتارها و عادات زندگی انسان، روشن ساختن معنای دقیق «درست» و «نادرست» در نسبت با این رفتارها، شناسایی اصولی که برمبنای آن‌ها بهترین تصمیم در کنش رفتاری گرفته می‌شود و ایجاد انگیزه برای انتخاب تصمیم بهتر. حضور گستردۀ فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات در محیط زندگی امروز انسان و مواجهۀ مستمر او با «اطلاعات» سپهر جدیدی از زندگی را برروی انسان باز کرده است که می‌توان آن را سپهر فناوری یا سپهر اطلاعات نامید. این محیط تقریباً تمام افراد حاضر در خود را به کنشگرانی فعال تبدیل کرده و جریان اطلاعات را سرعتی عجیب بخشیده است. لذا لازم است تا مبانی اخلاقی در این روی زندگی انسانی بازبینی شده و احیاناً اصول جدیدی برای این سپهر تدوین نمود.
محتوای کتاب اخلاق فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات
هدف کلّی این کتاب ارائۀ تصویری از وضعیت امروز زندگی در عصر فناوری و مشکلات موجود در این وضعیت به‌همراه شیوه‌های ممکن برای حل آن‌ها از منظر اخلاقی است ودرعین‌حال نگاهی نیز به روندهای مربوط به آیندۀ فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات را به دست میدهد.
فصل اول در بخش اول تحلیلی از مفهوم نوین فناوری (تکنولوژی) و تفاوت آن با مفهوم سنتی فن (تکنیک) ارائه میدهد. در بخش دوم به این می‌پردازد که کنش اخلاقی با مبانی امروزی چیست. بدین منظور ابتدا توضیحی کلّی دربارۀ اصول کنش میدهد و بعد مسائل اخلاقی عینی موجود در حوزه‌های خاص را در اثر به‌کار بستن اصول مذکور بیان می‌کند.
اخلاق در فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات صرفاً با فعالیت انسان سروکار ندارد، بلکه با کنش انسانی که فناوری آن را تقویت کرده است، سروکار دارد.
نقل‌قول از کتاب
فصل دوم به این مسئله می‌پردازد که دستگاه‌های فناورانه مانند رایانه، تلفن هوشمند یا ربات، که از آن‌ها به‌طور گسترده یا صرفاً برای برقراری ارتباط استفاده می‌‌کنیم، چگونه و چه تأثیری بر رفتار انسان دارند. این فصل پرسش‌هایی را درمورد شیوۀ تعامل با این دستگاه‌ها، مشکلاتی که در این تعامل پدیدار میشوند و انتخاب‌هایی که در تعاملات باید انجام دهیم، مطرح می‌کند.
فصل سوم تحلیل مفصّلی از این محیط‌های تعاملی ارائه میدهد که به‌واسطۀ آخرین تحولات فناوری حاصل شده‌اند. این محیط‌ها که «واقعیت مجازی» نامیده میشوند، درحقیقت مجازی هستند و جریان اطلاعات در آن‌ها همچون بستر و زمینه‌ای است که فعالیت‌های ارتباطی انسان را به انجام می‌رساند. پس از ارائۀ این تحلیل برخی از مسائل اخلاقی مربوط به وبگردها[۳]، شبکه‌های اجتماعی[۴] و اینترنت اشیا[۵] به بحث گذاشته می‌شود.
شناسۀ کتاب اخلاق فناوری‌های اطلاعات و ارتباطات
- عنوان کتاب: Ethics of Information and Communication Technologies
- نویسنده: Adriano Fabris
- انتشارات: Springer
- سال نشر: 2018
- تعداد صفحه: 92
- زبان: English
- قیمت: 46 EUR
- لینک تهیه کتاب: https://link.springer.com/book/10.1007/978-3-319-75511-3
منابع برای مطالعۀ بیشتر
- Ethics in Information Technology, George Reynolds, Cengage Learning, 2018.
- Ethics in the AI, Technology, and Information Age, Michael Boylan, et. al., Rowman & Littlefield, 2022.
- Ethics in Information Technology: A Practical Guide (Cognitive Approaches in Cloud and Edge Computing), G. K. Awari, et. al., CRC Press, 2022.
- Ethics for the Information Age, Michael Quinn, Pearson, 2016.
- Moralizing Technology: Understanding and Designing the Morality of Things, Peter-Paul Verbeek, The University of Chicago Press, 2011.
