پنجمین جلسه از سلسله‌جلسات سنجه | نگاهی به سند جدید منتشرشده از سوی اتحادیه اروپا درخصوص تعریف بازارهای مرتبط
سنجه
نشست بازارهای دیجیتال و چالش‌های حقوق رقابت: نگاهی به سند جدید منتشرشده از سوی اتحادیه اروپا درخصوص تعریف بازارهای مرتبط
تصور کنید در پرونده رقابتی میان اسنپ‌فود و زودکس، سرنوشت کل پرونده تنها به یک سؤال بستگی دارد: «بازار مرتبط» را چگونه تعریف می‌کنیم؟ اگر پلتفرم‌های سفارش آنلاین غذا به تنهایی بازار را تشکیل دهند، زودکس می‌تواند استدلال کند که اسنپ‌فود در موقعیتی مسلط قرار داشته و رفتار ضدرقابتی از خود نشان داده است. اما در صورتی که تعریف بازار شامل رستوران‌های سنتی و سایر عوامل مرتبط نیز گردد، سهم اسنپ‌فود در کل بازار کاهش یافته و ادعای انحصار آن به چالش کشیده می‌شود. این یک تعریف می‌تواند مسیر پرونده را به‌طور کامل تغییر دهد.
تصور کنید در پرونده رقابتی میان اسنپ‌فود و زودکس، سرنوشت کل پرونده تنها به یک سؤال بستگی دارد: «بازار مرتبط» را چگونه تعریف می‌کنیم؟ اگر پلتفرم‌های سفارش آنلاین غذا به تنهایی بازار را تشکیل دهند، زودکس می‌تواند استدلال کند که اسنپ‌فود در موقعیتی مسلط قرار داشته و رفتار ضدرقابتی از خود نشان داده است. اما در صورتی که تعریف بازار شامل رستوران‌های سنتی و سایر عوامل مرتبط نیز گردد، سهم اسنپ‌فود در کل بازار کاهش یافته و ادعای انحصار آن به چالش کشیده می‌شود. این یک تعریف می‌تواند مسیر پرونده را به‌طور کامل تغییر دهد.
این پرسش دقیقاً همان چالشی است که کمیسیون اتحادیه اروپا در دستورالعمل جدید خود پیرامون تعریف بازارهای مرتبط به آن پرداخته است. تعریف بازار به عنوان اولین و مهم‌ترین گام در ارزیابی پرونده‌های ضد انحصاری، مشخص می‌کند که آیا یک شرکت در موقعیت مسلط قرار دارد، آیا رفتار آن محدودکننده رقابت است و آیا مقررات ضد انحصاری باید علیه آن اعمال شود یا خیر.
اولین نسخه این دستورالعمل در سال ۱۹۹۷ منتشر شد؛ اما با ظهور تحولات چشمگیر در بازارهای دیجیتال، نقص‌هایی در آن آشکار گردید. پرونده‌هایی مانند فیس‌بوک در حوزه تبلیغات دیجیتال و گوگل در حوزه جست‌وجوی آنلاین نشان دادند که چارچوب سنتی قادر به درک پویایی‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد بازارهای دیجیتال نیست. از این رو، پس از سال‌ها بررسی و تبادل نظر، اتحادیه اروپا در فوریه سال ۲۰۲۴ نسخه به‌روزشده‌ای از دستورالعمل را ارائه کرد تا پاسخگوی چالش‌های نوین باشد.
در این نشست، ما به بررسی دقیق نکات زیر خواهیم پرداخت:
اولین نسخه این دستورالعمل در سال ۱۹۹۷ منتشر شد؛ اما با ظهور تحولات چشمگیر در بازارهای دیجیتال، نقص‌هایی در آن آشکار گردید. پرونده‌هایی مانند فیس‌بوک در حوزه تبلیغات دیجیتال و گوگل در حوزه جست‌وجوی آنلاین نشان دادند که چارچوب سنتی قادر به درک پویایی‌ها و ویژگی‌های منحصربه‌فرد بازارهای دیجیتال نیست. از این رو، پس از سال‌ها بررسی و تبادل نظر، اتحادیه اروپا در فوریه سال ۲۰۲۴ نسخه به‌روزشده‌ای از دستورالعمل را ارائه کرد تا پاسخگوی چالش‌های نوین باشد.
در این نشست، ما به بررسی دقیق نکات زیر خواهیم پرداخت:
- نواقص نسخه ۱۹۹۷: چگونه چارچوب قدیمی در مواجهه با بازارهای دیجیتال دچار شکست شد؟
- اصلاحات کلیدی نسخه ۲۰۲۴: چه تغییراتی در تعریف بازار ایجاد شده است و چگونه به تحلیل بهینه پرونده‌های رقابتی کمک می‌کند؟
- تأثیر تعریف بازار بر پرونده‌های ضد انحصاری: چگونه یک تعریف دقیق می‌تواند سرنوشت پرونده‌های مهم مانند پرونده‌های مطرح در حوزه دیجیتال را تعیین کند؟
در این نشست میزبان یکی از پژوهشگران اقتصاد دیجیتال هستیم. جناب آقای محمد حمزه‌ئی، فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد اقتصاد با گرایش اقتصاد دیجیتال از دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، در حال حاضر به عنوان دبیر میز اقتصاد دیجیتال پژوهشگاه فضای مجازی فعالیت می‌کنند.
پژوهش‌های ایشان عمدتاً بر حوزه اقتصاد پلتفرم‌ها و سیاست‌های نوین تنظیم‌گری متمرکز است. از جمله مطالعات مهم ایشان می‌توان به (بازنگری در مفهوم «تعریف بازار» در رویه‌های ضدرقابتی) اشاره کرد.
ایشان در این نشست با موضوع «بازارهای دیجیتال و چالش‌های حقوق رقابت» به تحلیل مهم‌ترین چالش‌های تنظیم‌گری در این حوزه خواهند پرداخت.
پژوهش‌های ایشان عمدتاً بر حوزه اقتصاد پلتفرم‌ها و سیاست‌های نوین تنظیم‌گری متمرکز است. از جمله مطالعات مهم ایشان می‌توان به (بازنگری در مفهوم «تعریف بازار» در رویه‌های ضدرقابتی) اشاره کرد.
ایشان در این نشست با موضوع «بازارهای دیجیتال و چالش‌های حقوق رقابت» به تحلیل مهم‌ترین چالش‌های تنظیم‌گری در این حوزه خواهند پرداخت.
اگر علاقه‌مند به تحلیل مسائل حقوق رقابت و تنظیم‌گری بازارهای دیجیتال هستید، این نشست فرصتی است تا با آخرین تحولات در این حوزه آشنا شوید.
این نشست رو یکشنبه ۵ اسفندماه ساعت ۱۴ در پژوهشگاه فضای مجازی برگزار می‌شود، همچنین علاقه‌مندان می‌توانند به صورت برخط نیز در این نشست شرکت کنند.
