فضای مجازی و اینترنت در دهههای اخیر چنان در تار و پود زندگی بشر تنیده شده است که دیگر نمیتوان آن را صرفاً یک ابزار ارتباطی دانست؛ بلکه بستری است که تمامی ابعاد زندگی فردی، خانوادگی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است. از آموزش و پژوهش گرفته تا اقتصاد و سیاست، از سبک زندگی روزمره تا شکلگیری هویتهای جدید، همه و همه بهگونهای با اینترنت و خدمات آنلاین گره خوردهاند.
با این حال، دسترسی آزاد و بیقیدوشرط به اینترنت همواره محل بحث و چالش بوده است. در کنار فرصتهای بیبدیلی که این فضا فراهم میآورد، تهدیدهایی همچون انتشار محتوای مغایر با ارزشهای فرهنگی، گسترش اخبار جعلی، نفوذهای امنیتی و حتی شکلگیری نوعی وابستگی اجتماعی و روانی، سیاستگذاران را با پرسشهای اساسی روبهرو کرده است.
به همین دلیل، بسیاری از دولتها در سراسر جهان راهبردهای گوناگونی را برای مدیریت و تنظیم دسترسی به فضای مجازی در دستور کار قرار دادهاند. یکی از مهمترین این راهبردها، سیاستهای محدودسازی و فیلترینگ است که بسته به شرایط تاریخی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی هر کشور، اشکال متفاوتی به خود گرفته است. برخی کشورها به سمت فیلترینگ سختگیرانه و مسدودسازی گسترده حرکت کردهاند، در حالیکه برخی دیگر ترجیح دادهاند با اتکا بر ارتقای سواد رسانهای، تنظیمگری هوشمند و توسعه ابزارهای بومی، مسیرهای نرمتری را دنبال کنند.
نشست علمی «پشت دیوارهای اینترنت؛ بازخوانی سیاستهای فیلترینگ در ایران و جهان» با هدف بررسی تطبیقی این سیاستها برگزار میشود. در این برنامه تلاش خواهد شد تا ضمن مرور تجربههای جهانی، کارکردها و ناکارکردهای فیلترینگ در ایران مورد تحلیل قرار گیرد و نسبت آن با مسائل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ما بازخوانی شود.
آقای محمدرضا اصنافی در این نشست علمی بهعنوان کارشناس حضور خواهد داشت و با توجه به تجربه و تخصص خود، ابعاد مختلف این سیاستها، مقایسه تطبیقی آن در کشورهای مختلف، و پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و ارتباطی آن را تحلیل و بررسی خواهد کرد.